یکشنبه 86 اردیبهشت 23
افراط و تفریط ، نه !
« لقمان را گفتند ادب از که آموختی ، گفت از با ادبان »
لابد دارید پیش خودتان می گویید ای بابا ! عجب دور و زمونه ای شده ، دیگر به هیچ چیز رحم نمی کنند و همه چیز را تحریف می کنند ! آخر جمله به این معروفی را که همه شنیده اند مگر می شود تحریف کرد. و من می گویم چرا نمی شود ؟! تحریف ، تحریف است دیگر ، بزرگ و کوچک و معروف و غیر معروف هم نمی شناسد !! اصلا بیایید بپردازیم به بحث شیرین ادب ! تا متوجه شوید که چرا آدم بعضی مواقع مجبور می شود تحریف کند !!
ادب در فرهنگ دهخدا اینگونه تعریف شده است : «آداب» ، «فرهنگ» ، «طریقه ای که پسندیده و صلاح باشد» ، «راه و رسم» ، «اندازه و حد هر چیز را نگاهداشتن» ؛ در کتاب بحر الجواهر نیز تعریف ادب اینگونه بیان شده است «ادب ، هر آنچیزی است که آدمی را از انواع خطا باز دارد» ؛ امیر کلام علی علیه السلام نیز می فرمایند «برای هر چیز ادبی است» و در جای دیگر فرموده اند «بهترین ادب آن است که انسان حد خویش را حفظ کند و پا را از گلیم خویش فراتر نگذارد»
از مجموع تعاریف گفته شده می توان نتیجه گرفت که ادب یعنی رعایت اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط در هر چیزی (که شامل ادب رفتاری و گفتاری نیز می شود ؛ بقول سعدی «نه چندان درشتی کن که از تو سیر شوند و نه چندان نرمی کن که بر تو دلیر شوند») لابد می گویید حالا منظورت از این حرفها چیست ؟ و من می گویم منظورم این است که :
بی حرمت و ادب نرسد کس به هیچ جا .............. هر جا کسی رسیده ز راه ادب رسید
بله ! نه افراط و نه تفریط سرانجامی ندارند بلکه موفقیت در اعتدال و میانه روی است.امیر المومنین علیه السلام می فرمایند «زینتی مانند ادب نیست» در جای دیگری فرمودند «برترین شرافت ادب است» همچنین فرموده اند «ادب ، زینت عقل است» نیز فرمودند «کسی که ادب ندارد عقل ندارد» ؛ از قدیم هم گفته اند «آنکه بی ادب باشد ، گر به پیری رسد عجب باشد»
پس :
از خدا جوییم توفیق ادب .............. بی ادب محروم ماند از لطف رب
()
